خاموت چیست ؟ و چه کاربردی دارد
معرفی خاموت
به میلگردهایی که به صورت عمود بر میلگردهای طولی قرار می گیرند, میلگرد ساده خاموت یا میلگرد عرضی Stirrups گفته می شود. در کل دو نوع میلگرد وجود دارد :
خاموت چیست ؟ میلگردهای طولی که در راستای طولی اسکلت ساختمان به کار می روند و میلگرد های عرضی که در ستون ها و تیرها به دور میلگرد طولی قرار می گیرند و وظیفه دارند از ترک خوردن بتن جلوگیری کرده و مقاومت و استحکام آن را افزایش دهند. همین میلگرد خاموت بندی هستند که در زمان بروز زلزله از تغییر شکل سازه های بتنی و در نتیجه ریزش ساختمان جلوگیری می کنند. (جهت مطالعه بیشتر به اسکلت بتنی مراجعه نمایید) درواقع میلگردهای عرضی در راستای طولی به دور میلگردهای طولی خم می شوند. این نوع میلگردها کاربردها و انواع متفاوتی دارند که در ادامه به آنها می پردازیم.
تاریخچه میلگرد ساده
پژوهشگران در مورد اولین نفری که میلگرد را اختراع کرد توافق نظر ندارند, با این حال خاموت (میله های تقویت کننده) در قرن 15 میلادی در سنگ تراشی قطعه سلطنتی وینسنس فرانسه 2500 متر میلگرد استفاده شد .
ورق های فولادی و آلیاژهای دیگر فولاد ازجمله مواد اولیه ای بودند که برای ساخت میلگرد مورد استفاده قرار می گرفتند. (جهت خرید و بررسی به قیمت ورق مراجعه نمایید) با آغاز قرن بیستم کاربردهای میلگرد تا حد قابل توجهی گسترش یافت به شکلی که میلگرد به یکی از تجهیزات اصلی در صنعت ساختمان سازی تبدیل شد. در حال حاضر از میلگرد نه تنها در ساختمان سازی, بلکه در صنایع مختلف دیگری هم استفاده می شود. (جهت مطالعه بیشتر به میلگرد چیست مراجعه نمایید)
نحوه تولید میلگرد ساده خاموت
میلگرد خاموت بندی اغلب به روش نورد گرم تولید می شوند. در زیر می توانید مراحل تولید میلگرد ساده را مشاهده کنید :
در مرحله اول فولاد کربن یا آلیاژهای دیگر (بیلت) با قرار گرفتن تحت حرارت زیاد ذوب شده و به شکل مایع در می آید. سپس این فولاد ذوب شده درون دهانه های گرد کوچکی کشیده می شود تا به شکل میلگرد دربیاید. (جهت مطالعه بیشتر به فورجینگ میلگرد مراجعه نمایید)
در برخی موارد به جای فولاد ناتمام که ارزان است, از فولاد ضد زنگ برای ساخت میلگرد استفاده می شود زیرا ممکن است میلگردها برای مدتی طولانی در معرض آب نمک قرار بگیرند که همین هم باعث زنگ زدگی و پوسیدگی آنها می شود. این زنگ زدگی در نهایت منجر به جمع شدن فشار داخلی و ترک خوردن بتن می شود. به همین دلیل هم در اغلب موارد از میلگردهایی که با مواد با کیفیت و درجه یک ساخته شده اند استفاده می شود.
بعد از شکل گرفتن فولاد, شیارهای موردنظر بر روی آن ایجاد می شود تا میلگردها با ساختار سازه سازگار باشند.
از آنجایی که میلگردها در زمان نصب می توانند خطرناک باشند معمولا انتهای آنها را با درپوش های پلاستیکی می پوشانند.
معمولا میلگردها را مستقیما از محل تولید به محل نصب منتقل می کنند.
کاربرد میلگرد ساده
همانطور که اشاره کردیم از میلگرد ساده خاموت به منظور تقویت مقاومت کششی بتن در مقابل عوامل فرسایشی مانند زلزله استفاده می شود. از آنجایی که این میلگردها اغلب از جنس فولاد ساخته می شوند پس مقاومت کششی و استحکام بسیار بالایی دارند و همین امر باعث می شود سازه های بتنی به راحتی و در اثر بروز زلزله و سایر عوامل تخریب کننده دچار ترک یا شکستگی نشوند. (جهت مطالعه بیشتر به تفاوت اسکلت بتنی و فلزی مراجعه نمایید) در زیر می توانید برخی از کاربردهای میلگرد ساده را مشاهده کنید :
تقویت بتن :
این میلگردها مقاومت و استحکام بتن را بالا می برند.
انعطاف :
میلگرد خاموت به دلیل مقاومت کششی بالایی که دارند می توانند انعطاف پذیری خوبی در برابر فشار داشته باشند.
تنظیم دما :
ضریب انبساط حرارتی بتن و میلگرد با هم برابر است و به همین دلیل هم در زمان بروز تنش مشکلی برای سازه ایجاد نمی شود.
دسته بندی میلگرد ساده خاموت
فولاد A1 :
این نوع میلگردها فاقد آج هستند و با نام میلگرد ساده هم شناخته می شوند. میلگردهایی که در این دسته جای می گیرند درجه سختی زیادی ندارند و نرم هستند.
فولاد A2 :
این نوع میلگردها دارای آج ساده ای هستند و از نظر درجه سختی, نیمه سخت محسوب می شوند. به همین دلیل هم از میلگردهای نوع A1 مستحکم تر هستند.
فولاد A3 :
این میلگردهای سخت دارای آج هایی با شکل پیچیده هستند. میلگردهای موجود در این دسته از مقاومت بیشتری نسبت به دو دسته قبلی برخوردار هستند ولی بر روی این محصولات جوشکاری انجام نمی شود. (جهت مطالعه بیشتر به فولاد چیست مراجعه نمایید)
محصولات تولید شده با میلگرد ساده خاموت
میلگردهای ساده کاربردهای بسیاری دارند, برای مثال از میلگرد خاموت بندی می توان برای ساخت نرده های فولادی, فنس های درهم بافته شده و بادوام, داربست های تزئینی و قوس دار در باغ ها, میزهای مخصوص حیاط و محوطه های بیرونی ساختمان ها و… استفاده کرد.
انواع خاموت
انواع خاموت بر اساس معیارهای متنوعی به چندین دسته متفاوت تقسیم می شوند. در ادامه می توانید با انواع خاموت آشنا شوید.
انواع خاموت از لحاظ ساختاری
خاموت سنتی (معمولی) :
این نوع خاموت ها با استفاده از وسایل قدیمی یا دست ساخته می شوند و از آنجایی که احتمال دارد در زمان تولید آنها بسیاری از استانداردهایی که در حال حاضر رایج هستند مورد استفاده قرار نگیرند و محدودیت کاربردی ندارد یعنی عملا از هر نوع ستونی پشتیبانی می کند.
خاموت مارپیچ :
این نوع خاموت ها اغلب با به کار بردن دستگاه های CNC ساخته می شود. طیف وسیعی از انواع ستون با ابعاد گوناگون را پوشش می دهد تنها محدودیت این نوع میلگرد خاموت ایجاد طول ضلع بیشتر می باشد. (جهت مطالعه بیشتر به میلگرد حرارتی مراجعه نمایید)
خاموت ربات :
این نوع خاموت با استفاده از دستگاه CNC ساخته می شود و شباهت زیادی به خاموت مارپیچ دارد.با این تفاوت که هر اتصال دهنده فقط یک بار می چرخد.
خاموت سایدفور :
خاموت سایدفور به صورت اتصال دهنده های تکی ساخته می شود و آماده نصب بر روی میله های طولی آرماتور هستند این خاموت مانند ربات هر اتصال دهنده فقط یک بار می چرخد و با میله کمکی به قطر 5.5 متصل می شود ویژگی اصلی این خاموت در تولید صنعتی است به همین دلیل غالبا مقاطع آماده ای دارند.
خاموت فوراستیل :
خاموت فوراستیل مانند خاموت سایدفور عمل می کند اما تنها تفاوت آن استفاده از میله کمکی به قطر 6 می باشد.
خاموت سلولار :
از این خاموت ها اغلب برای بالا بردن استحکام بتن استفاده می شود. خاموتهای سلولار مقطعی بسته دارند و از یک یا چند سلولی تشکیل شده اند. اینها به صورت میله های اتصال دهنده ی طولی یا دستی مونتاژ می شوند. این اتصال دهنده ها از فناوری پیشرفته pi-SYSTEMS در اکثر کشورهای جهان به ثبت رسیده است.
قیمت خاموت
ازجمله عوامل موثر بر قیمت میلگرد خاموت بندی می توانیم به هزینه مواد اولیه (فولاد ناتمام, فولاد ضد زنگ و…) شرکت تولید کننده, هزینه حمل و نقل, دستگاه تولیدی و… اشاره کنیم. (جهت خرید و بررسی به قیمت میلگرد مراجعه نمایید)
کارخانه های تولید کننده
برخی از کارخانه های تولید کننده خاموت در ایران شامل شرکت خاموت گستر اصفهان, شرکت اروم فرید ماشین, شرکت سپاهان تکنیک و… هستند.
جهت مطالعه بیشتر به ویکی پدیا مراجعه فرمایید.
