شناژ چیست و انواع و کاربرد آن چگونه است؟
مقدمه
شناژ, که از واژه فرانسوی “Shenage” به معنای “زنجیر کردن” گرفته شده است, یکی از اجزای حیاتی در ساخت و ساز ساختمان ها به شمار می آید. این سازه به منظور اتصال و یکپارچه سازی پی های عمودی که به صورت جداگانه در سازه ها قرار می گیرند, مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی شناژ, توزیع یکنواخت بارهای وارده از ساختمان به تمامی قسمت های فونداسیون و جلوگیری از ایجاد تمرکز تنش در نقاط خاص است که می تواند منجر به نشست نامتقارن و آسیب به سازه شود. (جهت مطالعه بیشتر به اسکلت بتنی مراجعه نمایید)
شناژ چیست؟
در یک ساختمان, پی ها (فونداسیون ها) معمولاً به صورت عمودی و جدا از هم قرار دارند و فاصله ای معمولاً حداقل ۵ متر از یکدیگر دارند. شناژ به عنوان یک پی افقی این پی های عمودی را به هم متصل می کند, که به توزیع یکنواخت بارها کمک می کند و مقاومت سازه را در برابر نیروهای جانبی نظیر زلزله و باد افزایش می دهد. به عبارتی, شناژ ساختمان را قادر می سازد تا نیروی وارده را به شکل یکنواخت تحمل کند و از حرکت افقی ناخواسته پی ها جلوگیری می کند. (جهت خرید و بررسی به قیمت میلگرد مراجعه نمایید)
اهمیت و کاربردهای شناژ
شناژ به عنوان یکی از اجزای مهم فونداسیون, نقش حیاتی در پایداری سازه ها دارد. در مواقعی که پی های ساختمان به صورت جدا از هم قرار دارند و نیاز به اتصالی برای یکپارچه کردن آن ها وجود دارد, شناژ وارد عمل می شود. این اتصال نه تنها باعث افزایش استحکام و پایداری ساختمان می شود, بلکه به توزیع یکنواخت بارهای وارده نیز کمک می کند.
در بسیاری از ساختمان ها, به ویژه در مناطقی که خطر زلزله وجود دارد, استفاده از شناژ ضروری است. این سازه می تواند نیروهای جانبی را که به ساختمان وارد می شود, از طریق اتصال پی ها به یکدیگر مهار کرده و از تخریب ساختمان جلوگیری کند. به عبارت دیگر, شناژ به ساختمان اجازه می دهد که در برابر نیروهای جانبی به صورت یکپارچه عمل کند و از جابجایی و حرکت ناخواسته پی ها جلوگیری کند
انواع شناژ بر اساس جهت و کاربردشان به چهار دسته تقسیم می شوند:
- شناژ افقی: این نوع شناژ در بخش افقی ساختمان اجرا می شود و برای اتصال پی های عمودی به یکدیگر استفاده می شود.
- شناژ عمودی: این نوع در قسمت های عمودی ساختمان به کار می رود و معمولاً برای تقویت ستون ها و جلوگیری از خم شدن آن ها تحت بارهای عمودی و جانبی استفاده می شود.
- شناژ مورب: این نوع شناژ برای اتصال پی های عمودی در زوایای مختلف استفاده می شود و به استحکام بیشتر سازه کمک می کند.
- شناژ مخفی: این نوع شناژ در داخل بخش های مختلف سازه قرار می گیرد و به استحکام و یکپارچگی بیشتر سازه کمک می کند, بدون اینکه در ظاهر ساختمان دیده شود.
مزایا و دلایل استفاده از شناژ
استفاده از شناژ در ساخت و ساز مزایای متعددی دارد. از جمله این مزایا می توان به توزیع یکنواخت بار, افزایش مقاومت در برابر زلزله, جلوگیری از ترک خوردگی پی ها, و افزایش عمر مفید سازه اشاره کرد.
شناژ با توزیع یکنواخت بار و جلوگیری از تمرکز تنش ها در یک نقطه, از ایجاد ترک در پی ها جلوگیری می کند و عمر مفید ساختمان را افزایش می دهد. همچنین, با اتصال پی ها به یکدیگر, از حرکت افقی پی ها جلوگیری کرده و پایداری سازه را در برابر نیروهای جانبی افزایش می دهد.
یکی از مهم ترین دلایل استفاده از شناژ, افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله است. با توجه به اینکه ایران یکی از کشورهای زلزله خیز جهان است, استفاده از شناژ در ساختمان سازی اهمیت ویژه ای دارد. این سازه می تواند نیروهای زلزله را به طور یکنواخت در ساختمان توزیع کرده و از تخریب سازه جلوگیری کند. (جهت مطالعه بیشتر به سازه بتنی مراجعه نمایید)
نحوه اجرای شناژ
اجرای شناژ نیاز به دقت و رعایت اصول مهندسی دارد. ابتدا باید زمین مورد نظر برای اجرای شناژ به دقت بررسی شده و طراحی مناسبی برای آن انجام شود. سپس, با استفاده از مصالح مناسب مانند میلگرد و بتن, شناژ اجرا می شود. در این مرحله, باید به دقت از کیفیت مصالح و نحوه اجرا اطمینان حاصل کرد تا سازه نهایی دارای استحکام و پایداری لازم باشد.
(جهت مطالعه بیشتر به فرق شناژ و فونداسیون مراجعه نمایید)
نتیجه گیری
شناژ به عنوان یکی از اجزای مهم فونداسیون در ساخت و ساز, نقش حیاتی در افزایش پایداری و مقاومت سازه ها دارد. با توجه به مزایا و کاربردهای گسترده آن, استفاده از شناژ در ساخت و ساز به ویژه در مناطقی که خطر زلزله وجود دارد, از اهمیت بالایی برخوردار است. اجرای صحیح شناژ می تواند عمر مفید ساختمان را افزایش داده و از بروز آسیب های جدی جلوگیری کند.
جهت مطالعه بیشتر به ویکی پدیا مراجعه فرمایید.
